مدل سازی و پیش بینی مرگ و میر در ایران ۱۴۲۰-۱۳۷۵

دریافت: 21/6/94   پذیرش: 29/9/94 مقدمه: مطالعه حاضر ابتدا تغییرات مرگ ومیر در ایران را در فاصله سال های 90-1375 مدل سازی کرده است؛ سپس به پیش بینی میزان های مرگ ومیر تا افق 1420 پرداخته است. با داشتن میزان های مرکزی مرگ ومیر به تفکیک گروه های سنی، جداول عمر سالانه برای دوره 1420-1375ساخته شد و میزان های مرکزی مرگ ومیر ویژه سنی نیز برای سال های آینده پیش بینی شد. روش کـار: برای تعیین میزان درستی و اعتبار داده های موجود در زمینه مرگ ومیر، ابتدا داده ها ارزیابی شده و سپس با استفاده از روش لی و کارتر مدل سازی شدند. داده های مورد استفاده شامل داده های فوت ثبتی سازمان ثبت احوال کشور (90-1375) و سرشماری های عمومی نفوس و مسکن سال های 90-1375 بود. بعد از اطمینان از صحت داده ها، روند تغییرات مرگ ومیر در سال های 90-1375 مدل سازی شد. این مدل ها در پیش بینی مرگ ومیر در دوره های آتی مورد استفاده قرار می گیرند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد میزان خام مرگ ومیر از 5/6 در سال 1375 به 1/6 در سال 1390 کاهشی بوده است. امید زندگی در بدو تولد از 3/66 به 1/71 برای مردان و از 4/68 به 7/75 برای زنان افزایشی بوده است. پیش بینی می شود امید زندگی مردان ایران در سال 1420 به 8/74 سال (با فاصله اطمینان 95%: 2/76-9/72) و امید زندگی زنان ایرانی در سال 1420 به 5/82 سال (با فاصله اطمینان 95%: 3/84-8/79) افزایش یابد. نتیجه گیری: روند نزولی نزدیک به ثابت میزان خام مرگ ومیر، ایران را از جمله کشورهای با مرگ ومیر پایین کودکان و سالمندان (به دلیل سهم اندک جمعیت سالمند) قرار می دهد. با این حال، افزایش میزان های مرگ ومیر ویژه سنی در سنین 35 -18 سالگی علت عمده رشد کند امید زندگی مردان ایرانی برای 30 سال آینده می باشد.